Epoksi reçine ile çalışmak oldukça sayıda avantaj sunar. Araç-gereç son aşama esnektir ve birçok alanda kullanılabilir. Bununla beraber, reçinenin de bazı dezavantajları vardır. Birincisi ve en önemlisi sıhhat yönleridir. Bu kılavuzda, besin açısından güvenli epoksi reçinenin gerçekte ne işe yaradığını ve bu bağlamda nelere dikkat etmeniz icap ettiğini size anlatacağız.
Kontrol mührü ile besin için güvenli epoksi reçine
Bileşik reçine besin yada deri ile uzun süre temas ederse, epoksi reçinenin aslen besin açısından ne kadar güvenli bulunduğunun evvelinde açıklığa kavuşturulması önemlidir. Bu durum, mesela,
- Besin tankı kaplamaları
- Besin endüstrisinde kullanılan kalıplar (örn. çikolata kalıpları)
- ev eşyaları, örn. B. meyve kaseleri yada kesme tahtaları
- epoksi reçineden yapılmış mobilyalar, bilhassa epoksi reçine masalar
- protezler
- ortezler
- Gölet iç kaplamaları
- akvaryumlar yada teraryumlar
Ilkin iyi haber: AB, reçinenin besin güvenliğini kendi onay mührü ile işaretler. Yukarıdaki örneklerimiz için bu mührü taşıyan hususi olarak geliştirilmiş ürünler bulunmaktadır. Bununla beraber, kısa süreli temas durumunda, piyasada bulunan herhangi bir epoksi besin için güvenlidir ve bu yüzden zararsızdır.
Uç: Reçine, yalnızca tamamen sertleştiğinde ilgili ürün için toksik değildir yada besin açısından güvenlidir. Sıvı halde, epoksi reçine ve ortaya çıkan buharlar HER ZAMAN zehirlidir! Bu yüzden cildinizin sıvı reçine ile temas etmemesine dikkat etmelisiniz.
Yalnızca seçili ürünler için sertifika
Bir tek birkaç yıl ilkin, çeşitli ülkeler bir epoksi reçinenin “besin açısından güvenli” bulunduğunu beyan edebilmek için hangi standartların ve ülkeye özgü sertifikaların lüzumlu bulunduğunu kendileri belirlediler. Tek tip AB direktiflerinin yürürlüğe girmesinden sonrasında, birçok döküm reçinesi üreticisi, kontrol mührünü elde etmek için ürünlerini yine kontrol ettirmekten kaçındı. Bir taraftan bu, mührü elde etmenin büyük çaba gerektirmesi gerçeğinden meydana gelmektedir. Öte taraftan, onay üretici için oldukça pahalıdır. Bu yüzden, piyasada yalnız birkaç onay mührü olan epoksi reçinesi bulunmaktadır. Ve bunlar buna bağlı olarak pahalıdır.
Besin güvenliği – bu tam olarak ne anlama geliyor?
Maddi bir gıdayı neyin güvenli kıldığına dair kati bir tarif yoktur. Sadece, her durumda bazı gereksinimlerin karşılanması gerekir. Bunlar içinde örn. B. Besin ve İlaç İdaresi (FDA), Federal Risk Değerlendirme Ofisi’nin besin uygunluğu gereklilikleri ve 10.2011 sayılı AB düzenlemesine gore gereklilikler.
Temel olarak, bir araç-gereç herhangi bir sıhhat riski olmaksızın besin ile direkt temas edebiliyorsa besin açısından güvenli kabul edilir. Bu şu anlama gelir:
- Araç-gereç, yiyeceğe herhangi bir tat yada koku vermez.
- Araç-gereç ile temas ettikten sonrasında besin tüketilirse insan sağlığı tehlikeye girmez.
- Araç-gereç, gıdaya asla yada oldukça azca sayıda çapraz bağlanmamış bileşen salmaktadır.
- Araç-gereç ile temas yöntemiyle gıdanın bileşimi değişmez.
Şüpheniz var ise, ürününün besin güvenliği mevzusunda üreticiye evvelinde danışmalısınız. Mümkün olan en iyi reçine standardını elde etmek için işleme esnasında üreticinin tavsiye etmiş olduğu karıştırma oranına kesinlikle uymak da önemlidir.
Epoksi reçine – toksik mi, toksik değil mi?
olup olmadığına dair temel bir ifade epoksi reçine artık zehirli ya da zehirsiz vuruş yapılamaz. Bu ilk olarak her bir ürünün kimyasal bileşimine bağlıdır. Sadece bu kullanım amacına gore değişim izah edebilir. Bu yüzden bir döküm reçinesi sağlığa diğerinden daha zararı dokunan olabilir. Bununla beraber, reçine ile çalışırken kendinizi mümkün olan en iyi şekilde korumak daima önemlidir. Reçine yada sertleştiriciye asla koruyucu eldiven olmadan dokunmayın. Solunum aleti ile kendinizi zararı dokunan buharlardan koruyabilirsiniz. Reçine sıçramalarının yanlışlıkla gözünüze kaçmasını önlemek için koruyucu gözlük kullanılması da tavsiye edilir.
Bununla beraber, esas olarak, epoksi reçinesinin toksisitesine ilişkin iki temel izahat yapılabilir:
- Sıvı epoksi daima zehirlidir
- Sertleştiğinde reçine toksik değildir, sadece daima besin için güvenli değildir
Ortaya çıkan buharları solumaktan daima kaçınılmalıdır. Bununla beraber, reçine ile direkt cilt temasının sağlığa zehirli dumanlardan bile daha zararı dokunan bulunduğunu bilmelisiniz. Bazı döküm reçineleri artık en azından kısmen organik bileşenlerden yapılmaktadır. Sadece bunlar sıvı haldeyken de zehirlidir. Bilhassa, aşağıdaki bileşenlere dikkat edilmelidir:
karbolik asit / fenol
Karbolik asit günümüzde tarımda herbisit olarak kullanılmaktadır. Ender durumlarda düşük dozlarda dezenfektan olarak da kullanılır. Oldukça yüksek dozlarda sinir ve sitotoksin olarak kabul edilir ve cilt ile teması halinde kimyasal yanıklara niçin olabilir.
Epiklorohidrin / Prepolimerler ve Diglisidil Eter:
Cilde direkt temas etmeleri halinde bu maddelerle alerjik reaksiyonların meydana geldiği bilinmektedir. Tedavi edilemeyen kontakt dermatit de mümkündür. Bu iki madde birleştiğinde ortaya çıkan etkisinde bırakır hala bilinmiyor. Oldukça yüksek konsantrasyonlarda epiklorohidrin yada diglisidil etere uzun süre maruz kalmak, bunların kanserojen olabileceği şüphesini artırır. Dışarı çıkan buharlar ek olarak solunum yollarının nüzul olmasına, mukoza zarının tahriş olmasına yada deliryuma niçin olabilir. Zehirli maddelerle oldukça sık ve uzun bir süre temas ederseniz, sinirlere yada böbreklere zarar gelmesi de mümkündür.
Uç: Piyasada bulunan ürünler toksisitelerinde mühim seviyede farklılık gösterir. Çoğu zaman kendin yap ve zanaatkarlar tarafınca kullanılan ürünler, sözde endüstriyel ürünlere gore daha azca kaygı vericidir. Bu, çoğu zaman mühim seviyede daha çok toksik madde ihtiva eder, şundan dolayı bunların endüstride bir ekstraksiyon mekanizması ile izole odalarda işlendiği varsayılabilir. Bu aşamada sağlığın korunması ve kalite adına yanlış yönde tutum yapılmaması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Zira daha zararı dokunan endüstriyel ürünler, kendin yap ürünlerine gore mühim seviyede daha ucuzdur.
Epoksi reçinemin ne kadar güvenli bulunduğunu iyi mi bilebilirim?
Kullandığınız reçinenin besin güvenliği ve toksisitesi hakkında herhangi bir sorunuz var ise, en iyisi direkt üreticiyle iletişime geçmektir. Kaide olarak, ürünlerinin güvenlik informasyon formlarını web sitelerinde bulundururlar. Belirli bir döküm reçinesinin bileşenlerinin tam olarak iyi mi sınıflandırıldığını burada okuyabilirsiniz. Tehlikeli madde etiketi de aynı derecede açıklayıcıdır. Şüpheniz var ise, öteki soruları netleştirmek için çoğu zaman firmanın kendisini yada alan kişi yardım hattını aramaya kıymet.
ASTM standardı ASTM D4236 – 94, epoksi reçinenin karşılık gelen bir etiketi olması koşuluyla bunun bir göstergesi olabilir.
Ilkin güvenlik – iş güvenliği hakkında informasyon
- Reçine ve sertleştirici hemen hemen birbirine karışmamış olsalar bile toksik maddeler ihtiva ederler. Bu yüzden, maddelerin hiçbirinin cilt ile direkt temas etmemesine daima dikkat etmelisiniz.
- İki bileşenin karıştırılmasından sonrasında, toksik dumanlar üreten bir kimyasal tepki meydana gelir. Bu tarz şeyleri solumaktan kaçınmak için mühim bir koruyucu tedbir, A2 filtreli bir solunum aleti kullanmaktır. Bu sizi organik buğu ve gazlardan korur.
- Ellerinizi korumak için nitril eldiven kullanmalısınız. Epoksi reçine ile çalışmak için lateks eldivenler kafi değildir.
- Gözlerinizi ihtimaller içinde sıçramalardan korumak için koruyucu gözlük takmak oldukça önemlidir.
- Sertleştirilmiş reçinenin müteakip taşlanması, kesilmesi yada delinmesi için de bir solunum maskesi kullanılmalıdır. Döküm reçinesinin kendisi sertleştikten sonrasında toksik değildir, sadece daha sonraki işlemler, dumanlar benzer biçimde ne pahasına olursa olsun solunmaması ihtiyaç duyulan zehirli tozlar üretebilir.
Uç: Epoksi reçine ile çalışırken daima çalıştığınız odanın iyi havalandırıldığından güvenilir olun. Kendi güvenliğiniz için, sertleştirilmiş iş parçasını daha çok işlerken uygun koruyucu elbise olmadan yapmayın.
Cilt hastalıklarının erken tedavisi
Epoksi reçine ile çalıştıktan kısa bir süre sonrasında cildinizde değişimler fark ederseniz, kesinlikle doktora görünmek için fazla beklememelisiniz. Mümkünse, ilk adımınız nitelikli bir dermatolog görmek olmalıdır. Reçinedeki zararı dokunan maddelerin niçin olduğu cilt reaksiyonları tedavi edilmezse çoğunlukla kronikleşir. Epoksi reçine buharlarının solunması halinde cilt semptomları da ortaya çıkabilir, cilt teması lüzumlu değildir. Hepimiz maddelere değişik tepki verir, bu yüzden soluduğunuzda yada direkt cilt temasında herhangi bir emare göstermeseniz bile toksisiteyi hafife almayın.
İşleme ve güvenlik talimatlarını izlerseniz, epoksi reçine birçok pozitif yanları olan inanılmaz derecede oldukça yönlü bir malzemedir, sadece kendi güvenliğiniz daima ilkin gelmelidir.
kaynaklar:
AB yönetmeliği
PlasticsAvrupa Toksikoloji Broşürü
